3 kwietnia w Gdyni odbyły się uroczystości związane z postacią niezwykle zasłużonego dla kultury kaszubskiej ‒ Franciszka Tredera (1903-1980). Rozpoczęły się one od spotkania na Cmentarzu Witomińskim. Spod głównej bramy w kierunku grobu Kaszubskiego Stolema, wyruszyły poczty sztandarowe ZKP – Zarządu Głównego, Kartuz i Gdyni. Wśród gości znalazł się Andrzej Treder – syn Franciszka oraz delegacja z Kartuz: burmistrz Kartuz – Mieczysław Grzegorz Gołuński, Kierownik Wydziału Promocji i Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi – Dariusz Las, dyrektor Muzeum Kaszubskiego Barbara Kąkol, przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Kaszubskiego Ryszard Mielewczyk oraz wiceprezes kartuskiego partu ZKP – Kazimierz Formela. Władze miasta Gdyni reprezentowali: radny Miasta Gdyni Zenon Roda oraz wieloletni wiceprezydent i wiceprzewodniczący Rady Miasta – Jerzy Miotke. Nad grobem Franciszka Tredera przemawiał inicjator uroczystości – prezes ZKP Gdynia – Andrzej Busler, który po powitaniu gości mówił o zasługach Kaszubskiego Stolema i jego największym dziele – Muzeum Kaszubskim w Kartuzach, głos zabrał także burmistrz Kartuz. Uroczystość na cmentarzu zakończono złożeniem kwiatów, zapaleniem zniczy i odśpiewaniem hymnu kaszubskiego. Uczestnicy uroczystości odwiedzili także grób legendarnej prezydent Miasta Gdyni Franciszki Cegielskiej.

Dalsza część uroczystości odbyła się w Kaszubskim Forum Kultury. Rozpoczął ją miły akcent – prezesi ZKP i KFK: Andrzej Busler, Jerzy Miotke i Danuta Krygier gratulowali obronienia doktoratu – prowadzącemu spotkanie – Dariuszowi Majkowskiemu. Następnie, goście spotkania obejrzeli film dokumentalny Pamiętnik Kaszubskiego Fausta w reż. Andrzeja Dudzińskiego odnoszący się w swej treści do postaci Franciszka Tredera. Po jego zakończeniu odbyła się ciekawa dyskusja z Andrzejem Trederem (synem), Barbarą Kąkol oraz reżyserem filmu Andrzejem Dudzińskim, prowadzona przez wspomnianego wcześniej dr. Dariusza Majkowskiego. Do dyskusji włączyło się wielu z przybyłych gości m.in. burmistrz Kartuz – Mieczysław Grzegorz Gołuński, dr Jan Mordawski, dr Romuald Bławat, Brunon Cirocki i Krzysztof Kowalkowski. Spotkanie zakończono otwarciem wystawy przygotowanej przez pracowników Muzeum Kaszubskiego w Kartuzach o tytule  Franciszek Treder (1903‒1980) i jego dzieło życia – Muzeum Kaszubskie w Kartuzach.

 

 

V KONKURSU WIEDZY O FRANCISZKU TREDERZE – PATRONIE

MUZEUM KASZUBSKIEGO W KARTUZACH
 pod patronatem Burmistrza Kartuz

 

Regulamin oraz karta zgłoszeniowa do konkursu (format .doc)

 

14 marca b.r., w Muzeum Kaszubskim w Kartuzach odbyło się spotkanie zatytułowane Jan Trepczyk poeta, pieśniarz, nauczyciel.

 

Podczas spotkania otwarta została wystawa o życiu i twórczości Jana Trepczyka, o którym opowiadał Radosław Kamiński, regionalista kaszubski z Wejherowa.

 

Wystawę w kartuskim Muzeum można oglądać do 22 marca b.r.

 

Jan Trepczyk znany jest na Kaszubach ze swojej działalności zrzeszeniowej, kompozytorskiej, śpiewaczej nieco mniej jako poeta. Jego spuściznę literacką omówiła Bożena Ugowska, literaturoznawca, która podkreśliła jego ogromne zasługi w twórczości literackiej po kaszubsku dla dzieci. Zauważyła, że Jan Trepczyk jest jednym z pierwszych literatów kaszubskich piszących z myślą o dzieciach i dla dzieci.

 

W tym dniu odbyła się także promocja tomiku wierszy Jana Trepczyka Wiérztë starka dlô dzôtk w opracowaniu Bożeny Ugowskiej. Można je nabyć w muzeum.

 

Rok 2019 Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie ogłosiło Rokiem Jana Trepczyka.

 

Na spotkanie przybyło sporo gości. Wielką niespodzianką i zaszczytem była obecność prof. dr Goro Christoph Kimura z Uniwerysytetu w Tokio.

 

Fot. Ryszard Mielewczyk

 

 

Jan Trepczyk (ur. 22 X 1907 r. w Stryszej Budzie, zm. 3 IX 1989 w Wejherowie), kompozytor, poeta, publicysta, działacz kaszubski, nauczyciel, autor Słownika polsko-kaszubskiego. Współzałożyciel Zrzeszenia Regionalnego Kaszubów, współredaktor „Gryfa”, „Gryfa Kaszubskiego” i „Zrzeszë Kaszëbsczi”. W 1935 r. opublikował zbiór pieśni Kaszebskji pjesnjôk, którym zapoczątkował rozwój kaszubskiej muzyki regionalnej. Prowadził chór dziecięcy, mieszany, współorganizował festiwale muzyczne, przeglądy zespołów pieśni i tańca, brał czynny udział w Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego na Pomorzu. Mimo dużej aktywności społecznej najbliższą była mu działalność artystyczna, a zwłaszcza poezja i muzyka. Utwory poetyckie opublikował w kilku zbiorach: Mòja stegna (1970), Ùkłôdk dlô dzôtk (1975, 1980), Òdecknienié (1977). Ważne miejsce w jego twórczości zajmowała muzyka. Pieśń kaszubską wzniósł ponad folklorystyczne brzmienie, tytułując ją uroczyście choranką. Komponując w większości pieśni do słów własnych, sięgał także do liryki innych poetów kaszubskich (S. Bieszka, A. Labudy, A. Majkowskiego, A. Nagla, J. Piepki, J. Rompskiego). Pieśni Trepczyka cechuje duża rozpiętość tematyczna. Są wśród nich utwory odnoszące się do dawnej świetności Pomorza, utwory patriotyczne, religijne, marynistyczne, sławiące piękno rodzinnych stron, liryczne, dziecięce. Tym, co przesądza o niepowtarzalnym stylu kompozytora, jest jego szczególna inwencja melodyczna. Pozostawił po sobie 130 pieśni, z których większość weszła do kanonu muzyki regionalnej. Opublikowane zostały w dwóch zbiorach, opatrzonych wspólnym tytułem Lecë chòrankò (1980, 1997). Wiele z nich stało się przedmiotem opracowań chóralnych J. Mowińskiego (wyd. 1974, 1980, 2008) i Z. Szablewskiego (1993). Pieśni wejherowskiego kompozytora na stałe weszły do repertuaru chórów, zespołów folklorystycznych, zespołów szkolnych oraz repertuaru artystów muzyków (m.in. kaseta Lecë chòrankò 1997, płyty: Mòrze 2004, Gdze mòja chëcz 2006, Kaszuby w pieśni artystycznej 2015, Jan Trepczyk - Nagrania archiwalne 2017).

 

 

 

 

 

Podkategorie